yummak

Turkish

Etymology

From Ottoman Turkish یوممق‎ (yummak, “to shut, close (the eye, the fist)”), from Proto-Turkic *yum- (“to close (eyes, mouth)”). Compare Proto-Mongolic *ǯimüji- (“to close eyes; mouth”), (Buryat жэмыхэ (žemyxe, “to compress, squeeze, purse one's mouth”)) and Proto-Tungusic *ńim- (“to close eyes”) (Evenki нимӈи (ņimŋi, “to close, to shut eyes”)); Altaicists reconstruct a common root *ńi̯ŭmi.

cognates

Cognate with Old Uyghur [script needed] (yum-, “to shut, close (eye)”), Karakhanid [script needed] (yümmēk, “to shut, close (eye)”), Azerbaijani yummaq (“to shut, close”), Bashkir йомоу (yomou, “to shut, clamp, compress”), Chagatai [script needed] (yummaq, “to shut”), Kazakh жұму (jūmu, “to close eyes”), Kipchak [Arabic needed] (yum-, “to shut the eyes or fingers”), Kyrgyz жумуу (jumuu, “to close eyes”), Southern Altai јумар (ǰumar, “to close eyes”), Tatar йомырга (yomırga, “to close, clamp”), Turkmen ýummak (“to close”), Uyghur يۇمماق‎ (yummaq, “to close, shut”), Uzbek yummoq (“to close, shut”), Yakut сим (sim, “to blink”).

Verb

yummak (third-person singular simple present yumar)

  1. (transitive) to close; shut (one's eyes or mouth) tightly; to clench, double (one's fist)
    Açtı ağzını yumdu gözünü. ― He flew into a rage. (Lit. He opened his mouth, closed his eye(s).)

Conjugation
Conjugation of yummak (aorist in -V²r)

Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.

Positive declarative
infinitive yummak
impersonal participle imperfective yuman
perfective yummuş
prospective yumacak
personal participle non-prospective yumduğum yumduğun yumduğu yumduğumuz yumduğunuz yumdukları
prospective yumacağım yumacağın yumacağı yumacağımız yumacağınız yumacakları
verbal noun yumma
way of doing yumuş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yumarım yumarsın yumar yumarız yumarsınız yumarlar
imperfective yumuyorum yumuyorsun yumuyor yumuyoruz yumuyorsunuz yumuyorlar
past perfective yumdum yumdun yumdu yumduk yumdunuz yumdular
imperfective yumuyordum yumuyordun yumuyordu yumuyorduk yumuyordunuz yumuyorlardı (or yumuyordular)
future yumacağım yumacaksın yumacak yumacağız yumacaksınız yumacaklar
inferential perfective yummışım yummışsın yummış yummışız yummışsınuz yummışlar
aorist yumarmışım yumarmışsın yumarmış yumarmışız yumarmışsınız yumarlarmış (or yumarmışlar)
imperfective yumuyormuşum yumuyormuşsun yumuyormuş yumuyormuşuz yumuyormuşsunuz yumuyorlarmış
conditional simple yumsam yumsan yumsa yumsak yumsanız yumsalar
perfective yumsaydım yumsaydın yumsaydı yumsaydık yumsaydınız yumsaydılar
optative yumayım yumasın yuma yumalım yumasınız yumalar
progressive yummaktayım yummaktasın yummakta yummaktayız yummaktasınız yummaktalar
necessitative yummalıyım yummalısın yummalı yummalıyız yummalısınız yummalılar
imperative yum yumsun yumun yumsunlar
Positive interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yumar mıyım? yumar mısın? yumar mı? yumar mıyız? yumar mısınız? yumarlar mı?
imperfective yumuyor muyum? yumuyor musun? yumuyor mu? yumuyor muyuz? yumuyor musunuz? yumuyorlar mı?
past perfective yumdum mu? yumdun mu? yumdu mu? yumduk mu? yumdunuz mu? yumdular mı?
imperfective yumuyor muydum? yumuyor muydun? yumuyor muydu? yumuyor muyduk? yumuyor muydunuz? yumuyorlar mıydı?
future yumacak mıyım? yumacak mısın? yumacak mı? yumacak mıyız? yumacak mısınız? yumacaklar mı?
inferential perfective yummuş muyum? yummuş musun? yummuş mu? yummuş muyuz? yummuş musunuz? yummuşlar mı?
aorist yumar mıymuşım? yumar mıymuşsın? yumar mıymuş? yumar mıymuşız? yumar mıymuşsınız? yumarlar mıymış?
imperfective yumuyor muymuşum? yumuyor muymuşsun? yumuyor muymuş? yumuyor muymuşuz? yumuyor muymuşsunuz? yumuyorlar mıymış?
conditional simple yumsam mı? yumsan mı? yumsa mı? yumsak mı? yumsanız mı? yumsalar mı?
perfective yumsa mıydım? yumsa mıydın? yumsa mıydı? yumsa mıydık? yumsa mıydınız? yumsalar mıydı?
progressive yummakta mıyım? yummakta mısın? yummakta mı? yummakta mıyız? yummakta mısınız? yummaktalar mı?
necessitative yummalı mıyım? yummalı mısın? yummalı mı? yummalı mıyız? yummalı mısınız? yummalılar mı?
Negative declarative
infinitive yummamak
impersonal participle imperfective yummayan
perfective yummamış
prospective yummayacak
personal participle non-prospective yummadığım yummadığın yummadığı yummadığımız yummadığınız yummadıkları
prospective yummayacağım yummayacağın yummayacağı yummayacağımız yummayacağınız yummayacakları
verbal noun yummama
way of doing yummayuş
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yummam yummazsın yummaz yummayız yummazsınız yummazlar
imperfective yummuyorum yummuyorsun yummuyor yummuyoruz yummuyorsunuz yummuyorlar
past perfective yummadım yummadın yummadı yummadık yummadınız yummadılar
imperfective yummuyordum yummuyordun yummuyordu yummuyorduk yummuyordunuz yummuyorlardı
future yummayacağım yummayacaksın yummayacak yummayacağız yummayacaksınız yummayacaklar
inferential perfective yummamışım yummamışsın yummamış yummamışız yummamışsınız yummamışlar
aorist yummazmışım yummazmışsın yummazmış yummazmışız yummazmışsınız yummazlarmış
imperfective yummuyormuşum yummuyormuşsun yummuyormuş yummuyormuşuz yummuyormuşsunuz yummuyorlarmış
conditional simple yummasam yummasan yummasa yummasak yummasanız yummasalar
perfective yummasaydım yummasaydın yummasaydı yummasaydık yummasaydınız yummasaydılar
optative yummayayım yummayasın yummaya yummayalım yummayasınız yummayalar
progressive yummamaktayım yummamaktasın yummamakta yummamaktayız yummamaktasınız yummamaktalar
necessitative yummamalıyım yummamalısın yummamalı yummamalıyız yummamalısınız yummamalılar
imperative yumma yummasın yummayın yummasınlar
Negative interrogative
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
ben sen o biz siz onlar
indicative present aorist yummaz mıyım? yummaz mısın? yummaz mı? yummaz mıyız? yummaz mısınız? yummazlar mı?
imperfective yummuyor muyum? yummuyor musun? yummuyor mu? yummuyor muyuz? yummuyor musunuz? yummuyorlar mı?
past perfective yummadım mı? yummadın mı? yummadı mı? yummadık mı? yummadınız mı? yummadılar mı?
imperfective yummuyor muydum? yummuyor muydun? yummuyor muydu? yummuyor muyduk? yummuyor muydunuz? yummuyorlar mıydı?
future yummayacak mıyım? yummayacak mısın? yummayacak mı? yummayacak mıyız? yummayacak mısınız? yummayacaklar mı?
inferential perfective yummamış mıyım? yummamış mısın? yummamış mı? yummamış mıyız? yummamış mısınız? yummamışlar mı?
aorist yummaz mıymışım? yummaz mıymışsın? yummaz mıymış? yummaz mıymışız? yummaz mıymışsınız? yummazlar mıymış?
imperfective yummuyor muymuşum? yummuyor muymuşsun? yummuyor muymuş? yummuyor muymuşuz? yummuyor muymuşsunuz? yummuyorlar mıymış?
conditional simple yummasam mı? yummasan mı? yummasa mı? yummasak mı? yummasanız mı? yummasalar mı?
perfective yummasa mıydım? yummasa mıydın? yummasa mıydı? yummasa mıydık? yummasa mıydınız? yummasalar mıydı?
progressive yummamakta mıyım? yummamakta mısın? yummamakta mı? yummamakta mıyız? yummamakta mısınız? yummamaktalar mı?
necessitative yummamalı mıyım? yummamalı mısın? yummamalı mı? yummamalı mıyız? yummamalı mısınız? yummamalılar mı?

Synonyms
  • göz yummak
  • yumdurmak
  • yumma
  • yummuş
  • yumruk (?)
  • yumucu
  • yumuk
  • yumulmak
  • yumuş
  • yumuşmak

References
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.