conto
English
Etymology
From Portuguese conto. Doublet of computus.
Noun
conto (plural contos)
- (now historical) In Portugal and Brazil, a million reis.
- 1984, Helen R. Lane, translating Mario Vargas Llosa, The War of the End of the World, Folio Society 2012, p. 506:
- ‘I have a friend […] who has filed suit against the state for the cows and sheep that the army troops ate. He's asking for seventy contos in compensation, no less.’
- 1984, Helen R. Lane, translating Mario Vargas Llosa, The War of the End of the World, Folio Society 2012, p. 506:
Catalan
Galician
Etymology
From Old Galician and Old Portuguese conto, from Vulgar Latin, from Latin computus (“calculation”). Doublet of cómputo.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkonto̝/
Noun
conto m (plural contos)
- tale, story
- 1370, R. Lorenzo (ed.), Crónica troiana. A Coruña: Fundación Barrié, page 744:
- Et diz o conto que Telémacus fuy moy bõo caualeyro a marauilla et sesudo et dereyteyro.
- An the story says that Telemachus was a wondrous knight and intelligent and righteous
- Et diz o conto que Telémacus fuy moy bõo caualeyro a marauilla et sesudo et dereyteyro.
- 1370, R. Lorenzo (ed.), Crónica troiana. A Coruña: Fundación Barrié, page 744:
- gossip, hearsay
- matter, issue
- 1775, María Francisca Isla y Losada, Romance:
- Anque à prea non hègrande
- si ca si, ò sacristan
- disque à pestàna do figado
- se lle hiba alegrando já.
- Ô cont'hè, si enturra n'eso
- Deus me libre das suas más,
- que'anque eu non queira, na Coba
- de chantarme heche capàz.
- Although the booty is not large,
- yes and yes, the sacristan
- they say that his liver's eyes
- were brightening already.
- The issue is, if he persists,
- God save me from his hands,
- that even if I don't want, in the grave
- me he is capable of thusting me
- 1775, María Francisca Isla y Losada, Romance:
- (archaic) account, registry
- 1280, M. Romaní Martinez (ed.), La colección diplomática de Santa María de Oseira (1025-1310). Santiago: Tórculo Edicións, page 1089:
- Aras Perez de Parrega que lles thomara seu aver de suas cassas de Mondim et de Carraszedo [...] et le britara seus contos et seus privilegios
- Aras Perez de Parrega, who took their possessions from inside their houses of Mundín and Carracedo [...] and torn their accounts and privileges into pieces
- Aras Perez de Parrega que lles thomara seu aver de suas cassas de Mondim et de Carraszedo [...] et le britara seus contos et seus privilegios
- 1280, M. Romaní Martinez (ed.), La colección diplomática de Santa María de Oseira (1025-1310). Santiago: Tórculo Edicións, page 1089:
- (archaic) calculation, number, sum
- 1460, Rui Vasques, Crónica de Santa María de Íria, in Souto Cabo, José António (ed.) (2001): Crónica de Santa María de Íria. Estudo e edizón de ---. Santiago: Cabido da S.A.M.I. Catedral / Seminario de Estudos Galegos / Ediciós do Castro, page 110:
- Et vieron tantos mouros que nõ aviã conto et pelleJarõ cõ el rrey
- And there came many Moors, so many that they were uncountable [lit. "there was no number"], and they fought the king
- Et vieron tantos mouros que nõ aviã conto et pelleJarõ cõ el rrey
- 1460, Rui Vasques, Crónica de Santa María de Íria, in Souto Cabo, José António (ed.) (2001): Crónica de Santa María de Íria. Estudo e edizón de ---. Santiago: Cabido da S.A.M.I. Catedral / Seminario de Estudos Galegos / Ediciós do Castro, page 110:
- (archaic) a million
- 1454, X. Ferro Couselo (ed.), A vida e a fala dos devanceiros. Escolma de documentos en galego dos séculos XIII ao XVI. Vigo: Galaxia, page 472:
- porque se derrocou hua ponte das grandes que en seus reynos auía, a qual era probeytosa á república de seus reynos, eno qual gastamos fasta hun conto et oyto çentos mill mrs
- because a bridge collapsed, one of the large ones in his realms and which was beneficial for the republic of his realms, and in which we spent up to a million and eight hundred thousand maravedis
- porque se derrocou hua ponte das grandes que en seus reynos auía, a qual era probeytosa á república de seus reynos, eno qual gastamos fasta hun conto et oyto çentos mill mrs
- 1454, X. Ferro Couselo (ed.), A vida e a fala dos devanceiros. Escolma de documentos en galego dos séculos XIII ao XVI. Vigo: Galaxia, page 472:
- (archaic) fine (fee levied as punishment for breaking a contract or the law)
- 1284, E. Cal Pardo (ed.), Colección diplomática medieval do arquivo da catedral de Mondoñedo. Santiago: Consello da Cultura Galega, page 69:
- poso conto de cen mor. de la bona moneda en todos aquellos que enna iglesia nen ennos dezemos nen en los montes feziese forcia nen torto nen tallase nen entrasse los montes nen dellos nen da iglesia nen de suas cousas tomasse nenguna cousa contra uoluntade do chantres
- he established a fine of a hundred maravedis of good coin in anyone who, in the church or in the tithing or in the woods, would make force or wrong or cutting or entering the woods, or would took anything from them of from the churches against the will of the precentor
- poso conto de cen mor. de la bona moneda en todos aquellos que enna iglesia nen ennos dezemos nen en los montes feziese forcia nen torto nen tallase nen entrasse los montes nen dellos nen da iglesia nen de suas cousas tomasse nenguna cousa contra uoluntade do chantres
- 1284, E. Cal Pardo (ed.), Colección diplomática medieval do arquivo da catedral de Mondoñedo. Santiago: Consello da Cultura Galega, page 69:
- a large quantity
- (dated) twelve pairs of sheaves
- (dated) forty Galician pounds of grain
Related terms
- contar
- de conto
- desconto
- estripacontos
- mazconto
- reconto
References
- “conto” in Dicionario de Dicionarios do galego medieval, SLI - ILGA 2006–2022.
- “conto” in Xavier Varela Barreiro & Xavier Gómez Guinovart: Corpus Xelmírez - Corpus lingüístico da Galicia medieval. SLI / Grupo TALG / ILG, 2006–2018.
- “conto” in Dicionario de Dicionarios da lingua galega, SLI - ILGA 2006–2013.
- “conto” in Tesouro informatizado da lingua galega. Santiago: ILG.
- “conto” in Álvarez, Rosario (coord.): Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, Santiago de Compostela: Instituto da Lingua Galega.
Interlingua
Italian
Etymology 1
From Vulgar Latin *contu(s), *comptu(s), from Latin computus. Doublet of computo and compito.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkon.to/
Audio (file) - Rhymes: -onto
- Hyphenation: cón‧to
Derived terms
Descendants
Etymology 2
See the etymology of the corresponding lemma form.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkon.to/
Audio (file) - Rhymes: -onto
- Hyphenation: cón‧to
Etymology 3
Borrowed from Old French cointe (“known, courteous, refined”), from Latin cognitus.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkon.to/
Audio (file) - Rhymes: -onto
- Hyphenation: cón‧to
Etymology 4
Borrowed from Old French cointe (“known, courteous, refined”), as with Etymology 3, but crossed with Latin cōmptus (“adorned, ornamented; arranged; dressed”), perfect passive participle of cōmō (“to arrange, to dress, to adorn”).
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkon.to/, (high-style) /ˈkɔn.to/
- Rhymes: -onto, (high-style) -ɔnto
- Hyphenation: cón‧to, (high-style) còn‧to
Latin
Pronunciation
- (Classical) IPA(key): /ˈkon.toː/, [ˈkɔn̪t̪oː]
- (Ecclesiastical) IPA(key): /ˈkon.to/, [ˈkɔn̪t̪o]
References
- conto in Charles du Fresne du Cange’s Glossarium Mediæ et Infimæ Latinitatis (augmented edition with additions by D. P. Carpenterius, Adelungius and others, edited by Léopold Favre, 1883–1887)
Portuguese
Pronunciation
- IPA(key): /ˈkõ.tu/
- Hyphenation: con‧to
Etymology 1
From Old Portuguese conto, from Vulgar Latin *contu(s), *comptu(s), from Latin computus (“calculation”). Doublet of cômputo.
Noun
conto m (plural contos)
- tale, story (account of an asserted fact or circumstance)
- Eu vou contar um conto. ― I will tell a story.
- Synonym: história
- (literature) short story (work of fiction shorter than a novel)
- count (a quantity counted)
Derived terms
- continho (diminutive)
- conto do vigário
- contozinho (diminutive)
Related terms
Etymology 2
From Latin contus (“pike”), from Ancient Greek κοντός (kontós, “type of cavalry lance”).
Etymology 3
See the etymology of the corresponding lemma form.
Further reading
- “conto” in iDicionário Aulete.
- “conto” in Dicionário inFormal.
- “conto” in Dicionário Aberto based on Novo Diccionário da Língua Portuguesa de Cândido de Figueiredo, 1913
- “conto” in Dicionário infopédia da Língua Portuguesa. Porto: Porto Editora, 2003–2023.
- “conto” in Michaelis Dicionário Brasileiro da Língua Portuguesa.
- “conto” in Dicionário Priberam da Língua Portuguesa.