bilmək

Azerbaijani
Other scripts
Cyrillic билмәк
Perso-Arabic بیلمک‎

Etymology

From Proto-Turkic *bil- (“to know”)[1] Cognate with Old Turkic 𐰋𐰃𐰠‎ (b²il² /bil-/, “to know”), Turkish bilmek, Crimean Tatar bilmek, Uzbek bilmoq (“to know”). Crimean Tatar bilmek, Kazakh білу (bılu, “to know”), Tatar белү (belü)

Pronunciation
  • IPA(key): [bilˈmæk], [bilˈmæj]
  • (Absheron) IPA(key): [bilˈmej]
  • (Tabriz) IPA(key): [bilˈmɑχ], [bylˈmɑχ][2]
  • Hyphenation: bil‧mək
  • Audio (Baku)(file)

Verb

bilmək ​

  1. (transitive) to know
    Çox yaşayan çox bilməz, çox yer gəzən çox bilər
    It is not necessarily the one who has lived longed that knows a lot, but the one who has been to many places.
    (literally, “One who lives long won't know a lot, one who travels many places will know.”)
  2. (transitive) to be able
    • 1906, Sultanməcid Qənizadə, Allah xofu; republished as “Allah xofu”, in Həmid Araslı, Abbas Zamanov, editors, Sultanməcid Qənizadə. Seçilmiş əsərləri, Baku: Avrasiya Press, 2006, page 120:
      Muzdur Məşədi Əsgər rusca danışmaq bilmirdi.
      Farmworker Məşədi Əsgər couldn't speak Russian.
  3. (transitive) to consider, view
    • 1911, Yusif Vəzir Çəmənzəminli, Zeynal Bəy; reprinted as Tоfiq Hüsеynоğlu, Məryəm Aхundоva, editor, Yusif Vəzir Çəmənzəminli. Əsərləri. Üç cilddə. Birinci cild, volume I, Baku: Avrasiya Press, 2005, page 117:
      Pоlis məmurları şəhərin zahir görünüşünü bir təhər qaydaya salmağa var qüvvələrini sərf еtmişdilər və indi də şəhərin halını qubеrnatоra rövnəqli surətdə göstərməyi hər kəs özünə müqəddəs bir vəzifə bilirdi.
      Police authorities made every effort to put the appearance of the city in order and everyone considered it to be their holy duty to show to the governor the condition of the city in magnificent light now.
  4. (intransitive) to falsely assume, to mistakenly believe something (only when used with elə).
    Mən elə bilirdim ki biz artıq evdəyik ― I thought we were already home [though we were not].

Usage notes
  • Bilmək is never used in the sense 'to know someone'; the verb used in the latter sense is instead tanımaq.

Conjugation
Conjugation of bilmək
positive
subject non-past participle bilən
subject past participle bilmiş
subject future definite participle biləcək
non-subject participle (mənim +) bildiyim (sənin +) bildiyin (gen. agent +) bildiyi (bizim +) bildiyimiz (sizin +) bildiyiniz (gen. agent +) bildiyi or bildikləri
bilib
general temporal participle biləndə
participle of intensification bildikcə
specific temporal participle bilərkən
modal participle bilərək
infinitive bilmək
singular plural
first second third first second third
indicative present simple bilirəm bilirsən bilir bilirik bilirsiniz bilirlər
perfect 1 bilmişəm bilmisən,
bilmişsən*		 bilmişdir bilmişik bilmisiniz,
bilmişsiniz*		 bilmişlər
perfect 2 – bilibsən bilib(dir) – bilibsiniz bilib(dir)lər
past simple bildim bildin bildi bildik bildiniz bildilər
continuous bilirdim bilirdin bilirdi bilirdik bilirdiniz bilirdilər
perfect bilmişdim bilmişdin bilmişdi bilmişdik bilmişdiniz bilmişdilər
future definite biləcəyəm biləcəksən biləcək biləcəyik biləcəksiniz biləcəklər
indefinite bilərəm bilərsən bilər bilərik bilərsiniz bilərlər
future-in-the-past definite biləcəkdim biləcəkdin biləcəkdi biləcəkdik biləcəkdiniz biləcəkdilər
indefinite bilərdim bilərdin bilərdi bilərdik bilərdiniz bilərdilər
conditional present bilsəm bilsən bilsə bilsək bilsəniz bilsələr
past bilsəydim bilsəydin bilsəydi bilsəydik bilsəydiniz bilsəydilər
subjunctive biləm biləsən bilə bilək biləsiniz bilələr
hortative biləsiyəm biləsisən biləsi biləsiyik biləsisiniz biləsilər
obligational present bilməliyəm bilməlisən bilməli bilməliyik bilməlisiniz bilməlilər
past bilməliydim bilməliydin bilməliydi bilməliydik bilməliydiniz bilməliydilər
evidential present bilirmişəm bilirmişsən bilirmiş bilirmişik bilirmişsiniz bilirmişlər
past bilibmişəm bilibmişsən bilibmiş bilibmişik bilibmişsiniz bilibmişlər
imperative bilim bil bilsin bilək,
biləlim*		 bilin bilsinlər
negative
subject non-past participle bilməyən
subject past participle bilməmiş
subject future definite participle bilməyəcəq
non-subject participle (mənim +) bilmədiyim (sənin +) bilmədiyin (gen. agent +) bilmədiyi (bizim +) bilmədiyimiz (sizin +) bilmədiyiniz (gen. agent +) bilmədiyi or bilmədikləri
converb bilməyib
general temporal participle bilməyəndə
participle of intensification bilmədikcə
specific temporal participle bilməyərkən
modal participle bilməyərək
infinitive bilməmək
singular plural
first second third first second third
indicative present simple bilmirəm bilmirsən bilmir bilmirik bilmirsiniz bilmirlər
perfect 1 bilməmişəm bilməmisən,
bilməmişsən*		 bilməmiş bilməmişik bilməmisiniz,
bilməmişsiniz*		 bilməmişlər
perfect 2 – bilməyibsən bilməyib(dir) – bilməyibsiniz bilməyib(dir)lər
past simple bilmədim bilmədin bilmədi bilmədik bilmədiniz bilmədilər
continuous bilmirdim bilmirdin bilmirdi bilmirdik bilmirdiniz bilmirdilər
perfect bilməmişdim bilməmişdin bilməmişdi bilməmişdik bilməmişdiniz bilməmişdilər
future definite bilməyəcəyəm bilməyəcəksən bilməyəcək bilməyəcəyik bilməyəcəksiniz bilməyəcəklər
indefinite bilmərəm bilmərsən,
bilməzsən		 bilməz bilmərik bilmərsiniz, bilməzsiniz bilməzlər
future-in-the-past definite bilməyəcəkdim bilməyəcəkdin bilməyəcəkdi bilməyəcəkdik bilməyəcəkdiniz bilməyəcəkdilər
indefinite bilməzdim bilməzdin bilməzdi bilməzdik bilməzdiniz bilməzdilər
conditional present bilməsəm bilməsən bilməsə bilməsək bilməsəniz bilməsələr
past bilməsəydim bilməsəydin bilməsəydi bilməsəydik bilməsəydiniz bilməsəydilər
subjunctive bilməyəm bilməyəsən bilməyə bilməyək bilməyəsiniz bilməyələr
hortative bilməyəsiyəm bilməyəsisən bilməyəsi bilməyəsiyik bilməyəsisiniz bilməyəsilər
obligational present bilməməliyəm bilməməlisən bilməməli bilməməliyik bilməməlisiniz bilməməlilər
past bilməməliydim bilməməliydin bilməməliydi bilməməliydik bilməməliydiniz bilməməliydilər
evidential present bilməyirmişəm bilməyirmişsən bilməyirmiş bilməyirmişik bilməyirmişsiniz bilməyirmişlər
past bilməyibmişəm bilməyibmişsən bilməyibmiş bilməyibmişik bilməyibmişsiniz bilməyibmişlər
imperative bilməyim bilmə bilməsin bilməyək
bilməyəlim*		 bilməyin bilməsinlər
negative potential
subject non-past participle biləmməyən
subject future definite participle biləmməyəcəq
non-subject participle (mənim +) biləmmədiyim (sənin +) biləmmədiyin (gen. agent +) biləmmədiyi (bizim +) biləmmədiyimiz (sizin +) biləmmədiyiniz (gen. agent +) biləmmədiyi or biləmmədikləri
converb biləmməyib
general temporal participle biləmməyəndə
participle of intensification biləmmədikcə
specific temporal participle biləmməyərkən
modal participle biləmməyərək
infinitive biləmməmək
singular plural
first second third first second third
indicative present simple biləmmirəm biləmmirsən biləmmir biləmmirik biləmmirsiniz biləmmirlər
perfect 1 biləmməmişəm biləmməmisən,
biləmməmişsən*		 biləmməmişdir biləmməmişik biləmməmisiniz,
biləmməmişsiniz*		 biləmməşmilər
perfect 2 – biləmməyibsən biləmməyib(dir) – biləmməyibsiniz biləmməyib(dir)lər
past simple biləmmədim biləmmədin biləmmədi biləmmədik biləmmədiniz biləmmədilər
continuous biləmmirdim biləmmirdin biləmmirdi biləmmirdik biləmmirdiniz biləmmirdilir
perfect biləmməmişdim biləmməmişdin biləmməmişdi biləmməmişdik biləmməmişdiniz biləmməmişdilər
future definite biləmməyəcəyəm biləmməyəcəksən biləmməyəcək biləmməyəcəyik biləmməyəcəksiniz biləmməyəcəklər
indefinite biləmmərəm biləmmərsən,
biləmməzsən		 biləmməz biləmmərik biləmmərsiniz,
biləmməzsiniz		 biləmməzlər
future-in-the-past definite biləmməyəcəkdim biləmməyəcəkdin biləmməyəcəkdi biləmməyəcəkdik biləmməyəcəkdiniz biləmməyəcəkdilər
indefinite biləmməzdim biləmməzdin biləmməzdi biləmməzdik biləmməzdiniz biləmməzdilər
conditional present biləmməsəm biləmməsən biləmməsə biləmməsək biləmməsəniz biləmməsələr
past biləmməsəydim biləmməsəydin biləmməsəydi biləmməsəydik biləmməsəydiniz biləmməsəydilər
subjunctive biləmməyəm biləmməyəsən biləmməyə biləmməyək biləmməyəsiniz biləmməyələr
imperative biləmməyim biləmmə biləmməsin biləmməyək biləmməyin biləmməsinlər
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible conjugated form of every verb actually occurs.
* dated or high-register

Derived terms

References
  1. Starostin, Sergei; Dybo, Anna; Mudrak, Oleg (2003), “*bil-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
  2. Haneda, Koichi (2009—2010), “bilmək”, in لغات لهجه‌ی تبریز [Vocabulary of Tabrizi Dialect] (in Persian), Tabriz: یاران, →ISBN, page 94

Khalaj
Perso-Arabic بیلمَک‎

Etymology

From Proto-Turkic *bil- (“to know”).

Pronunciation
  • IPA(key): /bilˈmæk/

Verb

bilmək

  1. to know
  2. to understand, to comprehend
  3. to learn

References
  • Doerfer, Gerhard (1980) Wörterbuch des Chaladsch (Dialekt von Charrab) [Khalaj dictionary] (in German), Budapest: Akadémiai Kiadó
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.